Birçok nedenden dolayı Suriye'nin güvenliğine, istikrarına ve birliğine yönelik endişeler var ve bunlar haklı endişeler. Katil Beşşar Esed'in kaçışından sonra bugün Suriye'nin daha iyi olduğuna dair güçlü kanaatime rağmen, yollar kurtlarla dolu ve hatalar, özellikle de bazı hatalar düşmandan daha tehlikelidir ve ona hizmet ederler.
İsrail'in şeytani müdahalelerine dair endişeler var. Bunların hiçbir önemli gerekçesi yok, aksine İsrail ve Netanyahu'nun sadece Suriye sahnesini karmaşıklaştırmaya ve onu tutuşturarak Suriye'yi kaosa sürüklemeye yönelik kötü amaçlı girişimleridir.
Şimdi bazı bölge ülkeleri tarafından desteklenen rejimin kalıntılarının neden olduğu endişe de var. Bunlar bizzat söz konusu ülkelerin kendileri tarafından olmasa da, içlerindeki bileşenler tarafından destekleniyor. Bileşenler arasında örneğin Lübnan'daki Hizbullah ile Irak'ta Tahran'a bağlı gruplar bulunuyor.
İran ise bölgeye devrimini ihraç etme projesinin can damarı, Lübnan'dan Gazze ve Akdeniz'e kadar uzanan İran nüfuzunun finansman tedarik hattı olan Esed'in devrilmesinden duyduğu acıyı gizlemiyor. Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami bunu daha önce açıkça dillendirdi.
Selami Suriye'nin “İran için acı bir ders” olduğunu söyledi. Dini Lider'in “Suriye, kahraman gençleri tarafından kurtarılacaktır” açıklamalarına atıfta bulunarak, bunun “zaman, büyük bir kararlılık, güçlü bir azim ve güzel bir iman gerektirdiğini” belirtti. Suriye'ye yönelik planlar ve komplolar devam ediyor ve devam edecek.
Endişelerin haklı olduğunu söyleyenler olabilir. Esed'in devrilmesinden ve Heyet Tahrir el-Şam'ın yükselişinden beri bu değerlendirmede çok az kişinin dürüst olduğuna inanıyorum. Pek çok kişinin, özellikle de Hizbullah'a dalkavukluk edip onu meşrulaştıranların ya da şimdiye kadar Hamas'ı savunanların endişelerinin farklı saikleri olduğunu düşünüyorum.
Dolayısıyla Suriye'ye yönelik endişeleri birkaç noktada özetlemek mümkün. Birincisi, yaşam çarkını döndürmek için ciddi, hızlı iç kararlar alma konusundaki tereddüttür; bu kararların en önemlisiyse, gerçekten liyakat sahibi kişilerden oluşan bir hükümet oluşturmak ve her türlü uzmandan yardım istemektir.
İkincisi, Suriyelilerin ve Arap toplumunun medya aracılığıyla gerçekler hakkında ilk elden ve günlük basın brifingleri yoluyla bilgilendirilmesinde şeffaf olma konusunda yeterince istekli olunmamasıdır. Zira olaylar çok hızlı gelişiyor. Buna ilaveten, Suriyelilerin yaşam koşullarının ve zorluklarının gerçekleri hakkında da şeffaflıkla bilgilendirilmesi gerekiyor.
Üçüncüsü, Arap ve uluslararası düzeyde ilk iki aydaki ziyaret ivmesinin ardından şimdi yeni Suriye kendi içine çekildi. Oysa İsrail ve İran tehlikesine karşı uyarmak için Arap, bölgesel ve uluslararası ziyaretler bir gereklilik. Önemli olaylarla ilgilenmenin gerekliliğine dair basit bir örnek verelim; İsrail'in Dürzilerle ilgili açıklamalarından sonra Velid Canbolat'ın Suriye'yi ziyaret etme arzusunu açıklamasının hemen ardından Şam'ın bu girişimi kabul etmesi, her zaman memnuniyetle karşıladığını açıklaması gerekiyordu. Çünkü bu, İsrail'in müdahalesinin tehlikelerine ışık tutacak ve Suriye'nin birliğini pekiştirecek.
Dördüncüsü, Şam'ın, Şara'nın Trump'a hitabı ve daha önceki açıklamalarıyla, yeni Suriye'nin anlamsız savaşlardan yorulduğunu, İsrail'in, İran'ın ve yandaşlarının yaptıklarının ne kadar tehlikeli olduğunu uluslararası topluma hatırlatması gerekiyordu.
Suriye içine yönelik yaptırımların askıya alınmamasının veya kaldırılmamasının tehlikelerini de hatırlatmalı. Herkesi utandıracak, Esed ve onun gibi İran iş birlikçilerinin yaptıklarının aksine, yeni rejimin Suriye'yi Arap dünyası ve uluslararası toplumun etkin bir üyesi yapma konusunda ciddi olduğunu kanıtlayacak reform adımları da hızlandırılmalı.
Bunlar Suriye’yi seven ve iyiliği isteyen birinin tavsiyeleridir.
