Cibril Ubeydi
Libyalı araştırmacı yazar
TT

İran ayaklanması çalınıyor

İran’da halkın molla yani Velayet-i Fakih- rejimine karşı ayaklanmasına karşılık son zamanlarda bir dizi idam kararını infaz edip muhaliflerini susturmaya ya da çenesini kapatmak daha doğru bir tabir olacaktır. İran rejiminin yönetimi altındaki ülke ancak korku ve sindirme cumhuriyeti sıfatıyla tanımlanabilir. Eski ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı James Jones'un dediği gibi, “İran rejiminden baskıdan başka bir şey beklenemez. Bu nedenle İran halkının mevcut hedef ve arzularına ulaşabilmesi için uluslararası alanda rejime karşı kararlı olunması lazım.”
Halk ayaklanması, rejimin sert uygulamalarını reddeden farklı sloganlarla İran’ın dört bir yanına yayıldı.
Protestoları söndürmek için en sert ve en çirkin baskı araçlarına başvuran müstebit İran rejimi varlığını sürdürürken, İran ayaklanmasını çalıp bunu sanki bu ayaklanmaya liderlik eden ya da yönlendiren tarafmış gibi kendisine mal eden birçok ses ve isim ortaya çıkmaya başladı. Aslında hepsi hak etmedikleri bir üstünlük ve değer iddiasında bulunuyorlar. Hak etmiyorlar çünkü kendilerini İran sokağından sayıp rejime alternatif olarak sunmaktan başka sokakla hiçbir ilgileri yok.
Rejimin, aralarında tanınmış örgütlerin de bulunduğu sözde alternatifleri halk ayaklanmasının lideri olarak kendilerini göstermek için birbirleriyle yarışıyor.
Birden örneğin kendilerini Rıza Pehlevi'nin destekçileri olarak sunan ve İran halkı ayaklanmasının sözde ‘lideri’ olduklarını iddia eden rejim alternatifleri ortaya çıktı. Bunlar arasında İran'ın son kralı Pehlevi'nin oğlu Muhammed Rıza Pehlevi de var. Muhammed Rıza Pehlevi “Gelecekteki İran hükümdarı ülke işlerine katılacaksa, halk tarafından seçilmeli” dedi.
Birçok kişi, İran halkının ayaklanmasını çalmaya ve kendilerine mal etmeye çalışıyor. Bu pervasız davranış, İran rejiminin eteğinden ayrılan ya da ayrılmayı düşünen birçok kişiyi korkutan idam ve darağacı politikasının yaptığı gibi halk ayaklanmasına zarar veriyor.
Sürgündeki İran muhalefeti, kendisini İran rejimine alternatif olarak sundu. İran Ulusal Direniş Konseyi “İran Ulusal Direniş Konseyi, İran halkının gerçek temsilcisidir” açıklamasında bulunarak bu talebi gösterdi. Ancak ayaklanan zaten İran halkıyken neden onların temsilciliğini biri yapsın?
İran dışından çalışan herhangi bir İran rejim muhalefetinin direniş ve rejimin suçlarını afişe etmede rolü ne olursa olsun, İran halkı uçan kuştan medet uman bir topluluktan ziyade uzun bir tarihe ve medeniyete sahip bir halkın uzantısıdır. Bence İran halkı, kana bulanmış ayaklanmalarında hiçbir rolü olmayıp sadece, kendilerinde olmayan bir ‘liderlik’ iddiasında bulunan alternatif tarafları kabul etmez.
Ancak şu soru cevabını bekliyor: Sürgündeki İran muhalefeti, Tahran'daki molla rejimine alternatif olmaya uygun mu? Bazılarının buna cevabı, her oluşumun baskıcı molla rejiminden daha iyi olacağı şeklinde olabilir. Bu teorik olarak doğru. Ancak, genel bir halk referandumu dahilinde birileri tarafından zorlama olmaksızın kendilerini kimin yöneteceğine karar verecek olan İran halkıdır. İran'ın son kralının oğlunun istediği gibi, halk seçimler yoluyla monarşiyi yeniden kurmaya karar verse bile bu böyledir.