OPEC+: Baskılara rağmen bağlılık

Aralarında Rusya'nın da bulunduğu 23 ülkeyi kapsayan OPEC+ grubu, geçen hafta video konferans yoluyla düzenlediği toplantısında, bir önceki ay günlük 400 bin varillik artışa kıyasla Mayıs ayında üretimi günde 432 bin varil artırarak piyasa istikrarı politikasına bağlılığını onayladı. Bu, Batılı ülkelerin Ukrayna savaşı nedeniyle boykot ettikleri Rus petrol arzını telafi etmek için daha yüksek ve hızlı artış taleplerinin aksine bir karardı. Uluslararası Enerji Ajansı, boykot kararları ve Rusya'nın Nisan ayı başından itibaren dolar yerine ruble ile ödeme yapılması kararı alması sonucunda Batı ülkelerine petrol ihracatının günde yaklaşık 2 ila 3 milyon varil azalacağını tahmin etti.
OPEC+ yetkililerinin değerlendirmeleri, Uluslararası Enerji Ajansı'nın bilgi ve verilerinden ayrışıyor. Üreticilerin görüşü, petrolde 100 doların üzerindeki fiyat artışının Ukrayna savaşından önce yaşandığı ve bu çalkantılı koşullarda Rus petrol ihracatının günde 2 ila 3 milyon varillik bir düşüş yaşaması olasılığının, aslında fiyatları 120 doların çok üzerine çıkarması gerektiği ama bunun gerçekleşmediği yönünde. OPEC+ grubu, piyasaların temellerinin hala istikrarlı olduğu ve mevcut piyasa koşullarının kötüleşen jeopolitik koşullardan kaynaklandığı görüşünde.
OPEC + grubu, "Mevcut piyasa temelleri ve fikir birliği, piyasalarda iyi bir dengeye işaret ediyor. Fiyatlardaki değişken durum, piyasa temellerindeki bir değişiklikten değil, mevcut jeopolitik koşulların evriminden kaynaklanmaktadır” açıklamasında bulundu. Bu verilere göre kademeli bir aylık artış politikası benimsemeye devam etmenin amacı, sarsılan piyasa dengesini yeniden sağlamaktır. Kovid-19 pandemisinin tavan yaptığı dönemde gerileyen taleple üretimde yaşanan düşüşü kademeli olarak telafi etmektir. OPEC+ grubunun kararı, Suudi Arabistan-Rusya stratejik petrol ittifakının, dünyanın bu en büyük iki petrol üreticisinin üyesi olduğu OPEC+ grubunun 23 üyesinin üretim oranlarını koordine etme başarısını teyit ediyor. Grubun Başkanı Suudi Arabistan Enerji Bakanı Prens Abdulaziz bin Selman ve Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak aracılığıyla aralarındaki mevcut iş birliğinin altını çiziyor.
OPEC Bakanlar Konseyi, Uluslararası Enerji Ajansı’nın üretim rakamlarının, kuruluş tarafından onaylanan ikincil kaynaklar arasından çıkarılmasına ve onun yerine İngiliz ‘Wood Mackenzie’ ile Norveçli ‘Rystad Energy’ ekonomik kurumlarının üretim rakamlarının kullanılmasına karar verdi.
BAE ve diğer üretici ülkeler, son aylarda Ajans tarafından yayınlanan üretim rakamlarının siyasallaştırılmasından şikayetçiydiler.
Petrol ve finansal boykot politikaları ve hem Rusya hem de Çin'e uzanan tehditler gölgesinde, bu gerçekler bir şeye işaret ediyorsa, o da 20. yüzyılın son çeyreğinde Soğuk Savaş'ın sona ermesinin akabinde doğan ekonomik küreselleşme sisteminin sonunun başlangıcıdır. O sistemle birlikte Batı ve Doğu ülkeleri arasında var olan ekonomik iş birliğini içerecek şekilde uluslararası pazarlar, dış ticaret ve petrol tüketimi genişlemişti.
Öte yandan, deneyimlerin ışığında askeri çatışmanın sona ermesinden sonra da uzun süre dayatılacağı bilinen ambargo sistemleri, boykotlar ve tehditler gölgesinde, piyasaların açılması, Rus şirketlerinin New York ve Londra borsalarındaki yatırımları veya dev Batılı şirketlerin Rus ekonomisine yaptığı yatırımlar nasıl devam edebilir? Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden kaynaklanan bu tehditlerin aynı anda hem Washington hem de Moskova ile ekonomik ve siyasi ilişkilerini dengelemeye çalışan Hindistan gibi bir ülkeye etkisi nedir? Rus şirketleri, ABD'nin tehditlerine rağmen, Hindistan'a indirimli petrol ihracatlarını artırmaya başladılar bile.
Yeni Delhi, geçen yıl günde yaklaşık 100 bin varil Rus petrolü, diğer bir deyişle Hindistan'ın 2021'deki toplam petrol ithalatının yaklaşık yüzde 2,5'ini Rusya’dan ithal etti. Ancak Hindistan, sadece petrol ithalatında değil, askeri teçhizat ithalatında da büyük ölçüde Rusya’ya güveniyor. Hindistan ordusunun kullandığı teçhizatın yüzde 85'ini Rus askeri teçhizatları oluşturuyor. Diğer yandan Hindistan, ABD, Japonya ve Avustralya ile birlikte Asya'da Çin nüfuzunun yayılmasını sınırlamayı amaçlayan bir grubun (QUAD) da üyesidir.
Hindistan kısa süre önce BM'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini kınayan bir karar taslağını oylamaktan kaçındı. Mevcut çatışma ve Batılı şirketlerin Rusya'dan çekilmesi, büyük Hint şirketlerinin Rus endüstrilerine yatırım yapmaları için bir fırsat teşkil ediyor.