Deprem çocukları

Suriye’nin kuzeyindeki ve Türkiye’nin güneyindeki çocuklar, deprem ve kar yağışı ile birlikte gelen şiddetli soğuklar arasında sıkışıp kaldı. Soğuk hava, yardımların gecikmesi ve kurtarma ekiplerinin yavaş hareket etmesi, özellikle savaşlar ve depremden etkilenen Suriye'nin kuzeyinde ve hatta Türkiye’nin güneyindeki kurbanların olumsuz etkilenmesine sebep oldu. Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AKP) yerel yönetimi altındaki bazı bölgelerin vatandaşları, kurtarma ve tahliye operasyonlarındaki gecikmelerden ve yavaşlıklardan şikayetçi oldu. Özellikle Türkiye'nin güneyindeki bölgelerin sismik bölge olmasına ve burada deprem olabileceğine ilişkin tahminlere rağmen böyle bir tablonun çıkmasını bazıları, AKP’ye bağlı yerel yetkililerin ihmalkarlığı ve hazırlıklı olmamasına dayandırdı.
Suriye'nin kuzeyindeki Cinderes ilçesinde, depremin etkisiyle yıkılan binaların enkazı altında yaşamını kaybeden annesine bir süre göbek bağı ile bağlı kaldıktan sonra ayrılan bir kız bebek dünyaya geldi. Anne-babasını ve tüm ailesini kaybettikten sonra molozların altından çıkarılıp ışığı gören bir çocuk… Bu, her sağlıklı çocuk için psikolojik bir travma oluşturur.
Üzerlerine yıkılan taşlardan ölmeyen çocukların geri kalanı, karın dondurucu soğuğundan öldü. Depremden ya da soğuktan ölmeyenler ise açlıktan öldü. Nice bebek doğup annesini kaybetti ve açlığını giderecek bir meme, bir kutu süt bile bulamadı. Kameramanların merceklerine kendi kanında boğulan bir çocuktan tutun, molozların arasında sıkışıp kalmışken kendini kurtarmaya gelenlere gülümseyen çocuğa ve büyük kardeşin vücutlarına ağırlık yapan taşlardan korumak için küçük kardeşinin üstüne kapandığı çocuklara kadar deprem çocuklarının birçok trajedisi yansıdı. Gerek yardıma gelenleri gerek izleyicileri olsun tüm dünyayı ağlatan sahneler yaşandı.
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), deprem çocuklarının acısıyla ilgili olarak “Deprem sonucu çok sayıda Suriyeli çocuk psikolojik travma geçirdi” ifadelerini kullandı. Bunu ille de UNICEF’in söylemesi gerekmiyor. Zira bu, her eğitimli doktorun hatasız bir şekilde koyabileceği aşikâr bir teşhis. Çocuklar için bu felaketin, trajedinin ve kaybın dehşeti, sadece psikolojik travma yaratacak değil, delilik ve akıl kaybına varacak kadar büyüktür. Suriyeli çocukların çoğu, onları savaş, yurdundan olma, göç, yoksulluk, açlık, hastalık, ölüm ve sevdiklerini kaybetme olguları arasından depreme ve son sığınaklarını kaybetmeye götüren acıların rahminden doğdu. Dört bir yönden yardım yağmuruna tutulan Türkiye'deki yardım yığını karşısında, bu deprem çilesinde Türkiye ile kader ortaklığı olmasına rağmen Suriye’ye neredeyse hiç yardım ulaşmaması Kuzey Suriye’nin acısını ikiye katlıyor. Suriye'nin kuzeyindeki yaklaşık 7 milyon Suriyeli, artçı sarsıntıların eşlik ettiği depremlerin ardından korku ve yoksunluk anıları yaşıyor.
Deprem, özellikle Türkiye'nin güneyini ve Suriye'nin kuzeyini vurdu. Ardından kurtulanların peşine düşen 300'ü aşkın artçı deprem meydana geldi. İlk deprem 7.7 büyüklüğündeyken ardından gelen deprem 7.6 büyüklüğündeydi. İki bin yılı aşkın süredir depremlere ve savaşlara göğüs geren Gaziantep Kalesi'nin sağlam taşları bu depremlere yenik düştü.
Şiddetleri yüksek olduğu için artçı sarsıntıların artçı mı, yoksa tekrarlayan depremler olarak mı adlandırılacağı tartışma konusu oldu. Ancak aynı sismik fay içinde meydana geldikleri için yoğunluklarına rağmen artçı sarsıntılar olarak adlandırıldılar. Türkiye ve Suriye'yi sallayan deprem, son 100 yılın en şiddetli ve en güçlü depremi kabul ediliyor ve jeofizik bilimine göre artçılar eşi benzeri görülmemiş bir sayıya ulaştı. Ölü sayısı ve depremin şiddeti fazla olmakla birlikte, kurbanların sayısı açısından bakıldığında ilk depremin daha şiddetli bir etkisi oldu. Ölü sayısı binleri buldu ve kurtarma ekipleri için işleri zorlaştıran çetin hava koşulları sebebiyle gittikçe de artıyor. Taşların altında kalan bacağını çıkarmak zor olduğu için bir kız çocuğunun bacağının kesilmek zorunda kaldığı sahne, oldukça dokunaklı sahnelerden ve depremin taşıdığı büyük trajedi ve acıklı hikayelerden sadece biri. Kurtarılan doktorlardan biri, izdiham yaşanan hastanelerdeki trajik durumu “Çocukların çoğu kan kaybediyor ve soğuktan ölüyor.” sözleriyle anlattı.