Mısır devlet başkanı Cemal Abdunnasır hakkında kamuoyunda dolaşan belgelerin gerçek olduğu aşikâr.
Bazı duygusal hareketlerin simgesi haline gelmiş, hatta birçok Arap ülkesinde adına parti ve dernek kurulan Abdunnasır, siyasi iktidarının son yıllarında veya 1967’deki savaştan sonra artık taraftarlarının hayal ettiği gibi biri değildi. Abdunnasır'ın birden fazla versiyonunun olduğunu söylemek artık “klişe”ye dönüştü.
Mısır'ın hem kamusal hem de özel arşivleri ile yabancı arşivler, yaygın olarak paylaşılan ve popüler olan anlatıya aykırı binlerce “gerçek” belgeyi hâlâ ellerinde bulunduruyorlar.
Bölgenin siyasi tarihini ve etkin şahsiyetlerini araştıranlar, bölgenin tarihine ilişkin kıyıda köşede hâlâ sırların gizlendiğini bilirler. Etkin şahsiyetler ile ilgili klişeleşmiş resimlerin, onlar hakkındaki genel algılarla çeliştiğini ya da en azından genel resme katkıda bulunduğunu veya onu zedelediğini bilirler.
Birkaç gün önce, Şarika Emiri ve önemli bir kültür adamı olan Şeyh Dr. Sultan el-Kasımi ile yapılan bir röportajın videosu paylaşıldı. Röportajda Şarika Emiri kapsamlı araştırmalarının bulunduğu Körfez tarihi konusunda yaptığı son araştırmalara işaret etti. Bu kapsamda Portekiz arşivlerinden Kavasim ailesi ile Umman'daki Yaruba imamları arasındaki çekişmeye ilişkin ayrıntılara dair önemli bir bilgi aktardı. Kavasim ailesinin büyükbabası Şeyh Kayid Kasımi’nin, bu Ummanlı imamlardan birine düzenlenen suikast planına katıldığını söyledi.
Kasımi ailesinden bir Emirin, eski bir Kasımi emiri ile ilgili bir belge konusunda gösterdiği bu şeffaflık, araştırmacı doktor ve tarihçi Sultan Kasımi’nin cesaretini, güvenirliğini ve dürüstlüğünü ifade ettiği için izleyenler tarafından olumlu karşılandı.
Bu arada Mısır arşivleri sadece Nasır, Sedat, Mübarek veya bunlardan önceki kraliyet dönemiyle ilgili değil, Arap Yarımadası'nın tarihi ile ilgili büyük bir temel değere sahip. Muhammed Ali Paşa ve ailesinin arşivi de buna örnek. Mısırlı tarihçi Dr. Abdurrahim Abdurrahman Abdurrahim’in “Modern Çağda Arap Yarımadası Belgelerinden” adlı harikulade eseri bu önemi yeterince ifade ediyor. Nitekim bu eserin ilk cildinin başlığı: “Muhammed Ali Döneminde İlk Suudi Arabistan Devleti”dir. Kitap Mısır devlet arşivlerine dayanıyor ve Arap Yarımadası'nın tarihinin inşasına yeni bilgi ve yaklaşımlar ekleyerek büyük katkı sağlıyor.
Rus, Hint, Fransız ve Çin arşivlerinden ise henüz bahsetmedik, ki bunlar gözden kaçmış kaynaklardır. Fas arşivi gibi Arap arşivlerini saymıyoruz bile.
Arşivlerin tehlikesi, objektif olmayan etmenlerin içine karışabileceği ama hikayeler veya dedikodular değil, gerçek belgeler ve materyaller olmasıdır.
